Europees RAAVI-project: zelfbeschikking en inclusie van personen met een handicap bevorderen

RAAVI is een grensoverschrijdend Frans-Belgisch project dat pleit voor zelfbeschikking en respect voor de rechten van personen met een handicap als grondbeginsel van medische en sociale begeleiding. Het heeft als motto “zelfbeschikking herdenken, inclusief leven nastreven”. De doelstelling is om personen met een handicap in staat te stellen controle over hun leven te krijgen, ongeacht hun leeftijd, handicap of levensloop. Het project is van start gegaan in oktober 2024 en loopt in fasen tot in 2027.

RAAVI is een participatief project dat wordt gefinancierd door Interreg VI France-Wallonie-Vlaanderen. Het brengt mensen met een handicap, professionele begeleiders, directieteams van medisch-sociale structuren en onderzoekers samen. Het initiatief wil een gemeenschappelijke grensoverschrijdende cultuur ontwikkelen om hulpmiddelen voor professionals in de medisch-sociale sector te bedenken en zelfbeschikking te verankeren in hun praktijken.

Oorsprong van het project

Het project begon met de vaststelling dat professionals en directieteams nog steeds onvoldoende hulpmiddelen hebben om hun praktijken aan te passen zodat ze de zelfbeschikking van mensen met een handicap ondersteunen. Zelfbeschikking van personen met een handicap maakt deel uit van het overheidsbeleid in Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen en omvat twee zaken. Ten eerste: begeleidingspraktijken waarmee de betrokkenen zelf kunnen bepalen en controleren wat ze belangrijk vinden en wat niet. Ten tweede: interventiepraktijken die de verdere ontwikkeling bevorderen van omgevingen ter ondersteuning van zelfbeschikking en respect voor de rechten van personen met een handicap. Een van de basisprincipes van het RAAVI-project is de participatie van de begunstigden. Het is essentieel om hulpmiddelen te ontwikkelen die aan hun verwachtingen voldoen én rekening houden met hun ervaringen. Die waardevolle informatie wordt gecombineerd met die van professionals op het terrein en wetenschappers om het project te helpen ontwikkelen en geschikte hulpmiddelen te bedenken.

Doelstellingen van RAAVI

RAAVI heeft verschillende doelstellingen bepaald voor de ontwikkeling van omgevingen waarin personen met een handicap controle hebben over hun leven:

  • een literatuurstudie uitvoeren die bestaande wetenschappelijke onderzoeken over het onderwerp en verdere onderzoekspistes in kaart brengt;
  • een participatief onderzoek uitvoeren om belemmeringen en hefbomen voor zelfbeschikking te identificeren;
  • een inventaris opstellen van bestaande hulpmiddelen om zelfbeschikking te bevorderen en toe te passen;
  • twee toolboxen ontwerpen voor zorgprofessionals en directieteams van zorg- en welzijnsvoorzieningen en -diensten;
  • opleidingen en begeleiding aanbieden om de invoering van die nieuwe hulpmiddelen te ondersteunen.

Wat is zelfbeschikking?

Volgens Coralie Sarrazin, als psychologe gespecialiseerd in psycho-educatie en lid van het stuurcomité van het project, is zelfbeschikking “een geheel van individuele en maatschappelijke waarden die tot doel hebben het recht van alle mensen te erkennen om het leven op te bouwen dat ze willen, volgens hun eigen doelen.

Een zelfbeschikkend persoon is iemand die hoofzakelijk zelf optreedt om zijn of haar levenskwaliteit te behouden en te verbeteren. Het functionele model van zelfbeschikking omvat vier onderling afhankelijke kenmerken: autonomie, psychologisch empowerment, zelfregulatie en zelfverwezenlijking. […] De ontwikkeling van zelfbeschikkingsvaardigheden hangt af van drie factoren: individuele capaciteiten die verband houden met iemands individuele ontwikkeling en leerproces, de kansen die de omgeving biedt en de ondersteuning die iemand krijgt.” Dat staat te lezen op de website van RAAVI.

→ Lees meer over het RAAVI-project:zelfbeschikking herdenken, inclusief leven nastreven

Samuel Walheer

 

LEES OOK: