Bij Hospichild dachten we de nuanceringen van het onderwijs van type 5, of met andere woorden het ziekenhuisonderwijs, goed te kennen. Na onze recent gesprek in de loop van oktober met de verantwoordelijken van de vzw École Escale en een beetje later met ClassContact, beseften wij echter dat de realiteit veel complexer en uitgestrekter is dan zij lijkt. Daarom is een update noodzakelijk!
Kort samengevat is het Brussels Gewest verdeeld in verschillende onderwijsvormen van type 5:
- Onderwijs verbonden aan het ziekenhuis of het dagcentrum: wanneer het kind door de ziekte gedwongen is een bepaalde tijd in het ziekenhuis te verblijven of wanneer het aan een psychische stoornis lijdt waardoor het tijdelijk of definitief van het gewone onderwijs is teruggetrokken, kunnen professionele leerkrachten het overnemen in klaslokalen die aan de verschillende ziekenhuizen zijn verbonden. École Escale of École Robert Dubois, twee uitgestrekte netwerken van ziekenhuisonderwijs, zijn perfecte voorbeelden.
- Digitaal afstandsonderwijs in het ziekenhuis of thuis: indien de opname in het ziekenhuis of de rustperiode thuis minstens zes maanden duurt en dat het zieke kind de verbondenheid wenst te behouden met zijn klas uit het gewone onderwijs (of met het ziekenhuisonderwijs), kunnen verenigingen zoals BedNet of ClassContact, die de nodige computerapparatuur ter beschikking stellen, een goede oplossing blijken te zijn.
- Afstandsonderwijs of thuisonderwijs: voor zieke kinderen die enkele maanden thuis moeten blijven, kan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van École à l’Hôpital ou à Domicile (vrijwillige leerkrachten) of van E-learning (afstandsonderwijs – DLE).
École Escale, een groot netwerk van klassen in kinderziekenhuizen
Tijdens het interview met École Escale probeerden de directeuren van de verschillende klasnetwerken de vele vertakkingen van de vzw uit te leggen. Deze vzw organiseert in verschillende ziekenhuizen het buitengewoon onderwijs van type 5 (basis en secundair) voor jongeren die lijden aan een ernstige ziekte of een psychiatrische aandoening (5.000 per jaar):
– In het Brussels Gewest: in verschillende afdelingen van de Cliniques universitaires Saint-Luc, in “Centre Thérapeutique pour adolescents”, in Entreliens (jongeren met schoolfobie), in Entre-deux, in “Centre pédopsychiatrique Parhélie”, in “Espace Domino” van de Kliniek Sint-Jan, in La Ramée, in het dagcentrum “Grandir” en in Area+ (het grootste team van de École Escale).
– In Wallonië: in verschillende ziekenhuizen en klinieken.
“We stappen steeds meer af van het archetype van het kind dat geïmmobiliseerd in een ziekenhuisbed ligt”
Een kind (vanaf de kleuterschool) of een jongere (tot de leeftijd van 21 jaar) kan alleen aansluiten bij het ziekenhuisonderwijs als het in een ziekenhuis is opgenomen of een kinderpsychiater het heeft voorgeschreven met een medisch attest. Bovendien vertelde een leerkracht ons, tijdens de voorstelling van de vereniging, iets heel verrassends: “Het ziekenhuisonderwijs raakt steeds verder verwijderd van het archetype dat wij er vroeger van hadden, d.w.z. het kind dat in het gips ligt of na een operatie aan een blindedarmontsteking. Nu zijn de meeste leerlingen (ongeveer 70%) die onze lessen volgen kinderen met mentale stoornissen, autisme, schoolfobie…”
ClassContact en Bednet: een virtuele voet in de klas houden
De vzw ClassContact biedt langdurig zieke kinderen gratis de nodige computermiddelen om vanuit het ziekenhuis of thuis verbonden te blijven met hun klas. Enerzijds om te voorkomen dat het kind de school verlaat en anderzijds om de sociale band met de leraar en de klasgenoten in stand te houden.
Momenteel slaagt ClassContact, de enige vereniging die deze dienst aanbiedt voor het Franstalig onderwijs in België (Bednet biedt een gelijkaardige dienst aan voor het Nederlandstalig onderwijs), erin om meer dan 120 zieke kinderen per jaar opnieuw met elkaar in contact te brengen; in de 14 jaar van haar bestaan werden op die manier al 1.200 kinderen geholpen. Deze cijfers zijn bemoedigend, maar nog ver verwijderd van die van Bednet, dat, in tegenstelling tot ClassContact, zeer grote subsidies ontvangt om te functioneren. Volgens Donatien D’Hoop, directeur van ClassContact, die door Hospichild werd geïnterviewd, zouden de diensten van de vereniging net als die van Bednet verplicht moeten worden gesteld. Daartoe zou noodzakelijkerwijs een decreet moeten worden goedgekeurd dat de scholen ertoe verplicht de aanpak in hun instellingen systematisch te aanvaarden.
Complementariteit en wisselwerking van het onderwijsaanbod in ziekenhuizen of thuis
In tegenstelling tot École Escale of École Robert Dubois, doen ClassContact en Bednet geen afbreuk aan het pedagogische aspect. Hun aanbod is natuurlijk verschillend, maar zeer complementair. Volgens Donatien D’Hoop kan een kind dat in het ziekenhuis is opgenomen en aanvankelijk lessen volgt in een ziekenhuisklas, op een bepaald ogenblik de behoefte voelen om virtueel verbinding te maken met zijn oorspronkelijke klas en zijn gewone lessen op afstand te volgen. Als het kind moeilijkheden heeft met bepaalde vakken en zijn ouders bijles wensen, kunnen docenten van de EHD bijvoorbeeld heel goed een paar uur extra aan zijn bed komen. Er is dus een mogelijke (maar niet verplichte) wisselwerking tussen het onderwijsaanbod voor zieke kinderen. Elk gezin zal, in overleg met de school en het ziekenhuis, geval per geval moeten beslissen wat de beste oplossing is voor het kind; uiteraard in de hoop dat dit buitengewoon onderwijs zo tijdelijk mogelijk zal zijn…
Sofia Douieb
LEES OOK :
