In het kader van de Week van de handicap van de Stad Brussel, stelde Aquakids van de vzw Anneessens 25 zijn inclusieve zwemlessen open voor het grote publiek. Naar aanleiding daarvan bracht Hospichild op woensdag 29 november 2023 een bezoek aan het Zwembad van het Centrum om meer te weten te komen over het werk van de vereniging.

Photo du petit bassin réservé pour l’occasion à l’activité Aquakids

In Brussel is het voor veel ouders moeilijk om een buitenschoolse activiteit te vinden voor een kind met een beperking. Gelukkig zijn er een aantal verenigingen zoals Anneessens 25 (Anneessens 25 – Plus qu’un club), die elke woensdag de zwemactiviteit Aquakids organiseert in het Zwembad van het Centrum. Gedurende twee uur begeleiden professionele zwemleraars verschillende groepen kinderen. Sommigen van hen, die als buitengewoon worden omschreven door hun beperking, worden samen met de andere kinderen in de groep opgenomen om te genieten van een moment van ontspanning en kennis te maken met de sport.

Buitengewone kinderen betrekken

Inclusie wordt gedefinieerd als de actie om een persoon of een groep te integreren, om een einde te maken aan hun uitsluiting (met name sociale uitsluiting). Beperkingen, in al hun vormen, stootten in het verleden op onbegrip of werden zelfs afgewezen door het brede publiek. De laatste jaren is die houding veranderd met de steun van verenigingen en politieke instanties. In Brussel hebben een aantal instellingen zich verenigd om kinderen met een geestelijke achterstand bij hun activiteiten te betrekken. Mustapha Rezki, die de Aquakids-activiteiten leidt, vertelde: “Ons doel is om kinderen te leren zwemmen, maar ook om ze bewust te maken van het feit dat ze omringd zijn door andere kinderen met autisme, zodat dat normaal wordt. We willen die kinderen met autisme, die buitengewoon worden genoemd, ook toegang geven tot sporten die soms ontoegankelijk zijn. We willen sport democratisch maken.”

“Ik vind het fijn dat er rekening wordt gehouden met de behoeften van mijn dochter”

Inclusie gebeurt niet zomaar. Om iemand op te nemen in een groep moet de persoon in kwestie bereid zijn – of op zijn minst openstaan voor het idee – en de timing moet goed zijn. Voor Anneessens 25 is het betrekken van kinderen met autisme bij wekelijkse activiteiten de norm geworden. Dit is de feedback van sommige ouders: “Mijn dochter doet nu al vier jaar mee aan Aquakids en ik vind het fijn dat er rekening wordt gehouden met de behoeften van mijn dochter. De instructeurs zijn niet bang voor kinderen met autisme, of ze nu verbaal of non-verbaal zijn. Ze spelen met mijn dochter, stimuleren haar en zorgen heel goed voor haar. Maar als ze zien dat ze boos begint te worden, geven ze haar wat ruimte en dat is geweldig, want ze heeft plezier en ze heeft vertrouwen”, vertelt de moeder van een zevenjarig meisje met verbaal autisme.

Een moment van rust voor de gezinnen

Respijt lijkt broodnodig te zijn voor veel gezinnen, maar er wordt te weinig aandacht aan besteed. Bovendien worden ouders van kinderen met een beperking vaak geconfronteerd met een overbelast dagelijks leven. Ze zitten vast in een routine, zonder tijd te hebben voor zichzelf. Sommigen kunnen even op adem komen tijdens hun werk, vakanties, de schooluren of buitenschoolse activiteiten. Rezki voegt eraan toe: “Ik vind dat moeders van kinderen met een beperking die hen elke dag naar activiteiten brengen en hen ophalen allemaal heldinnen zijn. Wanneer ze hun kind afzetten bij de activiteit, geeft dat hen een echte pauze, een kans om een uur tijd voor zichzelf te nemen.”

In het zwembad verdwijnt de beperking

Tijdens de zwemactiviteiten van Aquakids is één ding duidelijk: in het zwembad is de beperking niet zichtbaar. Sommigen hebben plezier met onderwater zwemmen en ringen vangen die de zwemmeesters in het water gooien, terwijl anderen leren zwemmen. Wat zeker is, is dat zowel gewone als buitengewone kinderen baat hebben bij deze activiteiten, die als therapeutisch kunnen worden omschreven. Het team lijkt zijn publiek goed te kennen en de kinderen worden opgevangen in een historische omgeving. Het openbare badhuis werd ingehuldigd in 1953 en ligt in de Marollenwijk. Het badhuis heeft vijf verdiepingen, met onder andere openbare douches, die ook worden gebruikt door kansarme mensen die geen andere toegang hebben tot sanitaire voorzieningen. Door de jaren heen lijkt het sociale doel van dit atypische gebouw te zijn blijven bestaan, en het is niet voor niets dat er nog steeds sociale inclusieprojecten worden georganiseerd, zoals Aquakids van Anneessens 25.

Anneessens 25, meer dan alleen een sportclub

Het sportproject werd in 1980 opgestart door Philipe Heymans, een priester van de Sint-Antoonkerk, en was aanvankelijk alleen bedoeld voor futsal (zaalvoetbal). Nadat de club in 2010 een vzw werd, werden meer verschillende activiteiten aangeboden om een breder publiek te bereiken. Zwemmen, jiujitsu en hockey werden toegevoegd aan het programma. Activiteiten zoals Aquakids waren aanvankelijk voorbehouden aan kinderen zonder beperking. Door de groeiende belangstelling van ouders heeft de vereniging haar aanbod opengesteld om ook andere kinderen met een verstandelijke beperking te verwelkomen. Mustapha Rezki, hoofd van de Aquakids-activiteiten, legt uit: “Al in het tweede jaar van onze zwemactiviteiten kwamen er ouders naar ons toe om te vragen of kinderen met autisme mee konden doen. Mijn achtergrond ligt in het bijzonder onderwijs en ik was hierdoor geraakt, omdat ik wist hoe moeilijk het voor deze ouders is om toegang te krijgen tot dit soort activiteiten. Het is niet gemakkelijk en het is erg duur.”

Wat is de Week van de Handicap ?

Om de internationale dag voor mensen met een beperking op 3 december te vieren, organiseert de Stad Brussel een speciale week onder de naam Week van de Handicap. Zoals de naam al doet vermoeden, duurt dit gebeuren ongeveer een week. Van 24 november tot 3 december 2023 hebben verschillende culturele organisaties zoals Bozar, de cinema Palace en het Théâtre Royal du Parc, en ook een netwerk van verenigingen die actief zijn op het gebied van beperkingen meegewerkt aan deze bijzondere week. Het doel is niet alleen om mensen met een beperking toegang te geven tot de verschillende aangeboden activiteiten, maar ook om het grote publiek bewust te maken van de noodzaak om openbare plaatsen voor iedereen toegankelijk te maken.

Tekst en foto : Samuel Walheer

LESS OOK :

Peter of meter worden van een kind met een beperking: dat kan dankzij Famisol! (hospichild.be)

Ouders van kinderen met een beperking: hoe spelen we in op hun behoefte aan respijt? (hospichild.be)

Podcast “Décalés” over handicaps: beluister deze bijzondere podcast van de vzw FratriHa! (Frans) (hospichild.be)