Het verzekeringscomité van het RIZIV heeft op 13 november 2023 het licht op groen gezet voor de samenwerking met zes ziekenhuizen die leeftijdsspecifieke zorg zullen bieden aan jonge mensen met kanker (AYA). Vanaf 1 december 2023 worden deze referentieziekenhuizen vergoed voor hun AYA-referentieteams. De lancering van de nieuwe overeenkomst is het resultaat van een gezamenlijke inspanning tussen Frank Vandenbroucke, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, Kom op tegen Kanker, de medewerkers van het RIZIV en een handvol enthousiaste AYA’s.
In een persbericht legt de minister de beweegredenen achter de nieuwe overeenkomst uit:“Kanker bij jongeren is niet alleen fysiek, maar ook psychologisch erg zwaar om te verwerken en dus moet een overheid er alles aan doen om zorg en steun op maat te bieden. Dat doen we door hoogstaande en leeftijdsspecifieke zorg te bieden aan adolescenten en jongvolwassenen met kanker om zo hun kwaliteit van leven tijdens en na de behandeling te verbeteren. Jongeren die de diagnose krijgen, lopen niet alleen rond met vragen over hun fysiek herstel, maar ook met vragen over hoe het nu voort moet met hun job, hun studie of hun kinderwens.”
1.700 diagnoses per jaar
Kanker bij adolescenten en jongvolwassenen tussen 16 en 35 jaar is eerder uitzonderlijk. In België gaat het om ongeveer 1.700 diagnoses per jaar. Deze jonge mensen, adolescenten en jongvolwassenen of kortweg AYA’s, zijn vaak kwetsbaar. Ze hebben unieke zorgbehoeften die verschillen van kinderen maar ook van oudere volwassenen. AYA’s hebben vaak specifieke medische problemen en worden met veel uitdagingen op psychosociaal vlak geconfronteerd. Daarom verdienen zij zorg en nazorg op maat. Frank Vandenbroucke: “De medische behandeling van kanker is één ding - en het is uiteraard cruciaal om zo snel mogelijk weer gezond te worden – maar daarnaast zitten AYA’s volop in hun psychische en fysieke ontwikkeling en hebben ze veel andere zorgen: wat met je school of je studie die onderbroken wordt, hoe een behandeling combineren met je job, wat met je vruchtbaarheid en je kinderwens? Plots staat alles in het leven van een adolescent of jongvolwassene met kanker ‘on hold’ op een moment dat ze streven naar autonomie.”
Zes ziekenhuizen stappen in de conventie
Zes ziekenhuizen in België stappen vanaf 1 december 2023 in een conventie met het RIZIV. Het gaat om UZ Leuven, UZ Gent, UZA (Antwerpen), CHU Liège Sart-Tilman, Institut Jules Bordet en Cliniques Universitaires Saint-Luc in Brussel. Om deze gespecialiseerde, leeftijdsspecifieke zorg en steun op maat aan adolescenten en jongvolwassenen met kanker te geven, is expertise nodig. De AYA-referentieteams in de zes ziekenhuizen zullen worden ingezet als centrale bron van kennis en ervaring. Deze teams gaan – zowel op medisch als op psychosociaal vlak – expertise en ondersteuning geven aan zorg- en behandelteams in hun eigen ziekenhuis, maar net zo goed in andere ziekenhuizen en de eerste lijn. Er wordt nog dit jaar een opstartbudget voorzien van 600 000 euro. Vanaf 2024 wordt voor de overeenkomsten met de verschillende ziekenhuizen jaarlijks 1.2 miljoen euro vrijgemaakt.
Een jaar om eerst in huis AYA-expertise te ontwikkelen of te versterken
Het doel op lange termijn is een geharmoniseerd AYA-zorgbeleid te ontwikkelen en te implementeren. Daarvoor werken de verschillende AYA-teams samen in een projectgroep voor wetenschappelijk onderzoek, ontwikkeling, implementatie en evaluaties van nieuwe ontwikkelingen in de AYA-zorg. Deze RIZIV-conventie geeft de ziekenhuizen een jaar de tijd om eerst in huis AYA-expertise te ontwikkelen of te versterken. Zodra het AYA-referentieteam die expertise voldoende heeft opgebouwd, krijgt het team ook een outreachende opdracht naar andere ziekenhuizen en zorgverleners in de eerste lijn. Concreet moeten de AYA-referentieteams in de ziekenhuizen operationeel zijn vanaf 1 januari 2024. Vanaf ten laatste 1 januari 2026 moet de adviesfunctie naar andere ziekenhuizen worden uitgerold.
Vijf prioriteiten in hoogstaande AYA-zorg
De zes ziekenhuizen die in de RIZIV-conventie stappen, onderschrijven volgende vijf prioriteiten in AYA-zorg:
- Vroegtijdige diagnose
- Vroegtijdige doorverwijzing naar reproductieve geneeskunde
- Vroegtijdig genetisch onderzoek
- Klinische studies
- Psychosociale ondersteuning
LEES OOK:
